مرکز تخصصی تصویربرداری
رادیولوژی، سونوگرافی، ماموگرافی
دکتر حاجی پور-دکتر ظهوریان
نمونه برداری به معنای جمع‌آوری یک نمونه کوچک از بافت یا سلول‌ها از بدن برای تشخیص و تحلیل دقیق مشکلات پزشکی است. این فرآیند معمولاً به منظور تشخیص بیماری‌های خطرناک مانند سرطان انجام میشود. نمونه‌برداری می‌تواند از انواع مختلفی از بافت‌ها و اعضا صورت بگیرد.
نمونه برداری به معنای جمع‌آوری یک نمونه کوچک از بافت یا سلول‌ها از بدن برای تشخیص و تحلیل دقیق مشکلات پزشکی است. این فرآیند معمولاً به منظور تشخیص بیماری‌های خطرناک مانند سرطان انجام میشود. نمونه‌برداری می‌تواند از انواع مختلفی از بافت‌ها و اعضا صورت بگیرد.
انواع نمونه برداری
نمونه برداری زیر گاید سونوگرافی
بسیاری از توده های پستان، نواحی زیر بغل و یا حتی گردن با سونوگرافی به راحتی قابل رویت می باشد. که جهت تشخیص نوع این توده ها نیاز به نمونه برداری می باشد.
سونوگرافی همزمان با نمونه برداری به ما این امکان را می دهد که محل دقیق نمونه برداری و ورود سوزن به توده را چک نماییم و از نتیجه کار اطمینان حاصل کنیم.
نمونه برداری با دید سونوگرافی دقت تشخیصی بسیار بالاتری دارد.
نمونه برداری زیر گاید ماموگرافی
مواردی از یافته های مشکوک در سونوگرافی قابل رویت نمی باشد. بعضی از موارد توده های پستان و رسوبات کلسیمی، فقط در ماموگرافی رویت می شوند، بنابراین جهت بررسی و شناسایی این توده ها و نواحی کلسیمی، نیاز به نمونه برداری با دید همزمان زیر دستگاه ماموگرافی می باشد.
F.N.A
FNA مخفف Fine Needle Aspiration است، یک روش تشخیصی است که با استفاده از سوزنی نازک و باریک، سلول‌هایی از بافت مورد نظر جمع‌آوری و برای تحلیل به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند. در نمونه برداری سوزنی، ابتدا محل مورد نظر برای گرفتن نمونه تعیین میشود. سپس با استفاده از سوزن نازک، نمونه‌ای از بافت یا سلول‌های مورد نظر گرفته میشود.
بیوپسی (Biopsy)
در این روش با استفاده از سوزن های مخصوص از توده ها و نواحی مشکوک نمونه برداری انجام میشود.
این روش همیشه تحت گاید سونوگرافی انجام میشود و نه تنها جهت بررسی پاتولوژی نوع ضایعه و بلکه نمونه حاصل جهت بررسی IHC هم مناسب است.
Bracketing
در مواردی که وسعت ناحیه میکروکلسیفیکاسیون بیشتر باشد و یا چند توده بدخیم در بیش از یک ناحیه Quadrant پخش اند، با استفاده از Bracketing، توسط وایرهای متعدد ناحیه درگیر را جهت عمل جراحی معین می کنیم
نمونه برداری تیروئید
بعضی از توده ها و ندول های تیروییدی با افزایش سایز یا ظاهر نامشخص و بعضاً نمای بدخیم هستند. FNA (نمونه برداری ظریف توسط سوزن) روش بسیار ساده و در عین حال دقیق جهت بررسی این توده های تیروییدی می باشد. در این روش به صورت سرپایی و تحت گاید سونوگرافی مقدار بسیار کمی از سلول های توده تیروییدی جهت بررسی پاتولوژی آسپیره شده و به آزمایشگاه ارسال می شود.
کارگزاری مارکر، metallic clip زیر گاید سونوگرافی یا ماموگرافی
بسیاری از توده های بدخیم پیش از عمل جراحی نیاز به شیمی درمانی دارند بدین منظور قبل از انجام شیمی درمانی از مارکرهای فلزی ویژه ای استفاده می شود.
این مارکر ها معمولا تحت گاید سونوگرافی دروسط توده های پستان قرار داده می شود.
برداشتن کامل توده های خوش خیم پستان با وکیوم بیوپسی
سیستم وکیوم بایوپسی پستان قابل استفاده تحت گاید اولتراسوند و یا استریوتاکتیک، جهـت ضایعـات قابـل دیـد مـامـوگـرافــی ماننــد نواحـی میکروکلسیفیکاسیون تحت گاید ماموگرافی انجام میشود.
این کار تحت گاید سونوگرافی نیز بویژه برای توده‌های کوچک مانند IntradActal papilloma انجام میشود.
از مزایای این روش به دست آوردن نمونه بافتی بیشتر و امکان برداشت کامل توده و احتمال عدم نیاز به جراحی در مواردی مانند پاپیلوما و یا نواحی کوچکی از میکروکلسیفیکاسیون می‌باشد.
در این روش با سوزن های مخصوص و اضافه کردن همزمان نیروی ساکشن از طریق needle به صورت کنترل شده می‌توان توده های تا حدود یک سانتی متر را excision نمود.
نمونه برداری از جفت جنین (CVS)
از هفته 11 حاملگی در موارد و شرایط خاصی مانند سابقه بیماری های متابولیک و تالاسمی و مشکلات عضلانی اسکلتی مشخص در فرزند قبلی یا وجود ژن ناقل در پدر یا مادر، قابل انجام است. در این روش مقداری از پرزهای جفتی جنین مورد ارزیابی قرار میگیرد.
با تجربه بیش از 1500 CVS بویژه در مراکز دولتی و تحقیقاتی مطابق با استاندارد جهانی عهده دار انجام آن هستیم.
نمونه برداری از پستان
نمونه برداری از بافت سینه یا نمونه‌برداری پستان (Breast Biopsy) یک روش تشخیصی است که برای ارزیابی تغییرات غیرطبیعی در بافت سینه، به ویژه در مواردی که ممکن است سرطان سینه مشتبه شود، استفاده میشود. این فرآیند به منظور تعیین طبیعت و نوع تغییرات بافتی انجام میشود. در زیر توضیحی کلی در مورد نمونه‌برداری پستان آورده شده است:
وایر گذاری زیر گاید ماموگرافی
وایرها دقیقا قبل از اعمال جراحی کار گذاشته می شود که معمولا جهت توده های خیلی کوچک، عمیق، کمتر قابل لمس و یا وجود نواحی از دیستورشن و کلسیفیکاسیون بافتی مشکوک مورد استفاده قرار می گیرد. این کار تحت گاید سونوگرافی و هم تحت گاید ماموگرافی به روش استریوتاکتیک قابل انجام می باشد.
نمونه برداری غدد لنفاوی زیر بغل
غدد لنفاوی ناحیه زیر بغل رو می توان هم به روش نمونه برداری ضخیم یا بیوپسی CNB، و یا بصورت FNA انجام داد .
در مواردی که منشا و علت بزرگ شدن غدد لنفاوی نامشخص هست و نیاز به نمونه بافتی بیشتری هست بهتر است به روش CNB انجام شود .
و در موارد سرطان پستان شناخته شده ، فقط FNA یا اسپیراسیون سوزنی فقط جهت تایید درگیری یا عدم درگیری می تواند کافی باشد.
آمنیوسنتز
این تست در شرایط خاص در بیماران پرخطر با توجه به درخواست پزشک متخصص زنان و یا مشاور ژنتیک و یا متخصص اطفال انجام میشود که معمولا از حدود هفته ی 15 تا انتهای حاملگی قابل انجام می باشد.
دراین تست ، درشرایط استریل و تنها از طریق یک سوزن مخصوص و تحت گاید سونوگرافی حدود 25 cc از مایع آمنیوتیک مورد بررسی قرار میگیرد.
تجربه انجام بیش از 3000 آمینوسنتز در مراکز خصوصی و دولتی پشتوانه ماست.
وکیوم بیوپسی (ماموگرافی)
نواحی کلسیفیکاسیون بدشکل یا گاهاً بی نظمی های بافتی که فقط در ماموگرافی قابل رویت می باشند، بایستی تحت نمونه برداری با وکیوم بیوپسی زیر گاید ماموگرافی قرار گیرند.
در این روش با دید مکرر نوک سوزن مخصوص زیر دستگاه ماموگرافی از ناحیه کلسیمی یا مشکوک نمونه برداری انجام می شود. در این روش با استفاده از نیروی ساکشن به صورت همزمان بافت کافی خارج شده و دقت بسیار بالایی در تشخیص بافت شناسی دارد. امروزه نمونه برداری به روش وکیوم تحت گاید ماموگرافی جایگزین نمونه برداری های جراحی شده است.
وایرگذاری زیر گاید سونوگرافی
در بسیاری از موارد توده ها به علت عمقی بودن و یا سایز بسیار کوچک قابل لمس توسط جراح نمی باشند، در صورت نیاز به برداشتن اینگونه توده ها، ما می توانیم قبل از عمل جراحی، با استفاده از دید سونوگرافی در محل توده ها وایرهای فلزی مخصوصی قرار دهیم که دقت عمل جراحی را افزایش داده و آسیب کمتری به بافت های بیمار وارد می شود.
تخلیه آبسه و کیست لگنی
در موارد آبسه ها و کیست های لگنی تخلیه ی آن ها به وسیله ی کاتتر مخصوص و تحت گاید سونوگرافی امکان پذیر می باشد.
در موارد خاص تحت گاید سونوگرافی بیوپسی و نمونه برداری از توده های لگنی و تخمدانی انجام می شود.
دلایل انجام بیوپسی پستان:
- هنگامی که پزشک احساس کند که یک توده سفت در پستان وجود دارد.
- هنگامی که در ماموگرافی، سونوگرافی، ام آر آی پستان یک توده مشکوک دیده شود.
- هنگامی که فرد دچار تغییر غیر طبیعی در نوک سینه شود.
چه بیمارانی نیاز به انجام نمونه برداری سینه دارند؟
کیست‌ها و توده‌های مشکوک
تغییرات پوستی و نوک پستان