مرکز تخصصی تصویربرداری
رادیولوژی، سونوگرافی، ماموگرافی
دکتر حاجی پور-دکتر ظهوریان
سونوگرافی بارداری
امروزه ، با پیشرفت علم سونوگرافی و دستگاههای بسیار پیشرفته ، سونوگرافی به عنوان جز اصلی در تشخیص و بررسی رحم حامله ، عوارض حاملگی و بویژه بررسی جنین می باشد .
سونوگرافی بارداری نقش اساسی در تشخیص سلامت و بیماری‌های جنینی ، تغییرات رشد و خونرسانی جفتی و مایع آمنیوتیک دارد.
انواع سونوگرافی بارداری
سونوگرافی سه ماهه اول (NT, NB)
این سونوگرافی در 11 تا 13 هفتگی قابل انجام می باشد. در این سونوگرافی بارداری با اندازه گیری طول جنین (CRL) بهترین معیار سن حاملگی تا پایان حاملگی می باشد. همچنین در نماهای ویژه با بررسی ضخامت پوست گردنی جنین (NT) و تیغه بینی (NB) در ترکیب آزمایش خون، ریسک ناهنجاری های کروموزومی جنین به ویژه سندرم داون را تعیین می کنیم.
در همین سونوگرافی سایر نواحی جنین از جمله شکل جمجمه، مغز جنین به صورت اولیه و وجود اندام ها ، مثانه و محل بند ناف و نمای چهار حفره ای قلب بررسی می شود.
بررسی جفت، میزان مایع دور جنین، طول دهانه رحم و میزان خون رسانی شریان رحمی نیز مورد بررسی قرار می گیرد.
سونوگرافی آنومالی اسکن سه ماهه دوم
مهمترین سونوگرافی درطی حاملگی سونوگرافی سه ماه دوم می باشد که بین هفته ۱۸ تا ۲۳ حاملگی انجام می شود.
در این سونوگرافی بارداری اندام‌های جنینی و ساختارهای داخلی بدن با جزییات زیادی مورد بررسی قرار می گیرد .
شکل جمجمه و نیمکرهای مغزی ، مخچه و مایع مغزی ، فقرات و اجزای صورت مانند لب ها و بینی دیده می شود،
لازم به ذکر است که برخی بیماری‌های تکاملی مغز و میکروسفالی ممکن است در این مرحله قابل تشخیص نباشد و تظاهرات دیررس تری دارند .
قفسه سینه جنین و محتویات آن شامل قلب و ۴ حفره اصلی قلب و عروق خروجی قلب مورد ارزیابی قرار می گیرد ، اگرچه سوراخ های ریز قلبی یا دیده نمی شوند و از اهمیت زیادی برخوردار نیستند .
در ناحیه شکم، وجود معده ، کبد و‌کلیه ها و‌مثانه بدقت چک می شود و بویژه تنگی های سیستم ادراری بادقت بالایی تشخیص داده می شود، چهار اندام و حرکات بررسی میشود و در نهایت رشد جنین با توجه به سن حاملگی ، میزان مایع امنیوتیک و محل جفت بررسی می شود.
IUGR
یکی از عوارض حاملگی کاهش رشد جنین و کاهش مایع آمنیوتیک می باشد.
کاهش رشد می تواند به صورت سرشتی باشد اگرچه موارد زیادی نیز در همراهی با بیماری‌ها و سندروم‌های ژنتیک ایجاد می شود. از علل مهم کاهش رشد جنین مسومیت حاملگی یا اکلامپسی می باشد. تشخیص و درمان زودرس مسمومیت حاملگی ، جهت حفظ جان جنین و مادر بسیار حیاتی است. در این سونوگرافی بارداری اجزای بدن جنین از جمله دور سر، دور شکم، طول استخوان ها و مایع جنینی و میزان خون رسانی بند ناف، شریان مغزی و رحمی به منظور تشخیص مورد بررسی قرار میگیرد.
Accreta
اکرتا به معنی چسبیدن جفت به رحم می باشد. در افرادی که قبلا سزارین یا جراحی رحمی داشته اند در ریسک بیشتری برای چسبندگی جفتی می باشند. در این سونوگرافی به صورت اختصاصی جفت و نواحی پشت جفتی از لحاظ چسبیدن به عضله رحمی مورد بررسی قرار می گیرد.
اگرچه در تمامی موارد و به ویژه چسبندگی سطحی ممکن است قابل تشخیص نباشد.
پایش رشد
در سونوگرافی بارداری پایش رشد اجزای بدن جنینی شامل دور سر، دور شکم ، استخوان ها و همچنین میزان آمنیوتیک ، محل قرار گیری جفت و حرکات جنینی و ضربان قلب مورد بررسی قرار می گیرد.
چند قلویی
در حاملگی های دو یا چندقلویی در انواع همسان و غیرهمسان می باشد. در دو قلویی به ویژه نوع همسان آن با عوارض بارداری بسیار بیشتری همراه است بنابراین پایش رشد این جنین ها جهت ارزیابی احتمال وجود ناهنجاری ها و احتمال غیر طبیعی بودن رشد از اهمیت بیشتری برخوردار می باشد.
آمنیوسنتز
این تست در شرایط خاص در بیماران پرخطر با توجه به درخواست پزشک متخصص زنان و یا مشاور ژنتیک و یا متخصص اطفال انجام میشود که معمولا از حدود هفته ی 15 تا انتهای حاملگی قابل انجام می باشد.
دراین تست ، درشرایط استریل و تنها از طریق یک سوزن مخصوص و تحت گاید سونوگرافی حدود 25 cc از مایع آمنیوتیک مورد بررسی قرار میگیرد.
تجربه انجام بیش از 3000 آمینوسنتز در مراکز خصوصی و دولتی پشتوانه ماست.
کالرداپلر جنین
این سونوگرافی به عنوان بخشی از سونوگرافی بارداری بررسی رشد جنین است که در آن میزان خون رسانی و جریان بندناف، شریان رحمی و شریان های مغزی و داکتوس ونوزوس مورد بررسی قرار می گیرد.
این روش با تشخیص مراحل اولیه کاهش خون رسانی، کمک زیادی در تعیین زمان مناسب ختم بارداری و حفظ جنین و سلامت مادر دارد.
رادیولوژیست کیست :
پزشکی که بعد از گذراندن دوره پزشک عمومی، در رشته تخصص رادیولوژی به تحصیلات خود ادامه داده است رادیولوژیست است که اطلاعات لازم در زمینه ی بیماری ها و علائم بیماری ها دارد و این اطلاعات را با اطلاعات تصویری انطباق می دهد و تشخیص های ممکن را بررسی می کند. در واقع رادیولوژیست نقش مهمی در تیم پزشکی دارد. رادیولوژیست ها مشاور پزشکان بالینی در امور تشخیصی هستند و رادیولوژیست اینترونشنال در امر درمان بیمار دخالت مستقیم دارد.